Om de uitdagingen in de vallei van de Kleine Nete aan te gaan, zijn verschillende overheden aan het werk in de vallei. In 2012 kreeg gouverneur Cathy Berx de opdracht om alle projecten goed op elkaar af te stemmen. Onder het motto ‘van coördinatie naar coproductie’ keurden de Vlaamse regering, de provincie Antwerpen, 11 gemeenten en de natuur- en landbouworganisaties een ‘intentieverklaring’[1] goed om samen een ambitieus en evenwichtig toekomstproject voor de vallei van de Kleine Nete te realiseren. Alle partners engageerden zich om ontwikkelingskansen maximaal te benutten en op het terrein tot concrete realisaties en win-win-situaties te komen. Dat leidde in 2017 tot een aanvraag voor een erkenning als ‘strategisch project’. In 2018 startte het strategisch project ‘Veerkracht in de vallei van de Kleine Nete’ en werden de ambities van de intentieverklaring in zes hefboomprojecten geconcretiseerd (zie www.kleinenete.be).
Het strategisch project zorgde voor bundeling van krachten en middelen en zette de neuzen in dezelfde richting: om de effecten van klimaatverandering op te vangen werd samen ingezet op het veerkrachtig maken van de vallei. Het strategisch project bleek een hefboom en katalysator voor vandaag al meer dan 6 miljoen euro investeringen in de vallei. De talrijke realisaties en de toegenomen dynamiek tonen aan dat deze aanpak werkt. Maar, het werk is nog lang niet af: zes hefboomprojecten zijn onvoldoende om het hele valleisysteem veerkrachtig te maken en bovendien komen er grote uitdagingen bij. De vallei wordt immers geconfronteerd met nieuwe en ernstige problematieken, niet in het minst de extreme droogte in de twee afgelopen zomerperiodes. Alle actoren zijn hierdoor gevat. De inspanningen moeten uitgebreid en opgeschaald worden om de ruimtelijke transitie van het valleisysteem de komende decennia te realiseren, dit in lijn met beleidsdoelen die vandaag voor 2030-2040-2050 geformuleerd worden.
In april 2021 loopt de subsidieperiode van het strategisch project ‘Veerkracht in de vallei van de Kleine Nete’ af. Op de opvolgingscommissie d.d. 28 januari 2020 gingen alle partners akkoord om een vervolgproject uit te werken. Op de opvolgingscommissie d.d. 20 mei 2020 gingen alle partners akkoord met de aanvraag voor het tweede strategisch project voor de vallei van de Kleine Nete. De aanvraag moest ingediend worden in juli 2020. De aanvraag is mede en vooral gebaseerd op de resultaten van de workshop d.d. 21 januari 2020. Onder de slogan ‘Méér veerkracht in de vallei van de Kleine Nete’ wordt gemikt op een nieuwe erkenning en subsidiëring als strategisch project waarmee ook in de periode 2021-2024 een projectcoördinator ingezet kan worden.
[1] https://agnas.ruimteinfo.be/kleinenete/Netedag_20170626/Netedag_Intentieverklaring.pdf
Het college gaf op 29 juni 2020 goedkeuring aan de inhoud van het project.
Aan de gemeenteraad wordt de bekrachtiging van deze beslissing gevraagd.
Gelet op de ervaringen in het eerste strategisch project voor de vallei, gelet op de resultaten van de workshop Kleine Nete d.d. 21 januari 2020 én gelet op de nieuwe noden en opportuniteiten op het terrein wordt een vervolgaanpak voorgesteld. Deze aanpak moet een antwoord bieden op zowel de vraag naar continuïteit en behoud van inzet als op de nieuwe uitdagingen in de vallei.
Onder het motto ‘Méér veerkracht in de vallei’ zal een versnelling hoger geschakeld worden: de geleerde lessen uit de hefboomprojecten worden opgeschaald naar vier klimaatprogramma’s voor de vallei, het werkingsgebied wordt uitgebreid met Dessel en Retie (van 11 naar 13 betrokken lokale besturen) en in drie focusgebieden worden een aantal ruimtelijke uitdagingen ten gronde aangepakt en op systeemniveau aangepakt. Het herstel van het bodem- en watersysteem om tot een klimaatrobuuste openruimtestructuur te komen waar ook geleefd en gewerkt wordt, staat daarbij centraal. De volledige programma's en focus werden uitgewerkt in het document in bijlage.
De gemeenteraad bekrachtigt de beslissing van het college van 29 juni 2020.