Terug
Gepubliceerd op 14/01/2021

2021_GR_00017 - Nieuwe straatnaam Heibloemstraat - advies cultuurraad - Goedkeuring

Gemeenteraad
di 05/01/2021 - 19:45 Refter Githo Nijlen
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Ferdi Heylen, Paul Verbeeck, Bert Celis, Griet Van Olmen, Luc Luyten, Paul Laurijssen, Tom Covens, Lien Du Four, Leo Verelst, Ingrid Van Wunsel, Johan Van Dessel, Andre Marien, Inge Schoovaerts, Dorien Van Assche, Jan Verbraecken, Ymke Govaerts, Joris De Bondt, Julie Van Roey, Jonas Verwimp, Charlotte Op de Beeck, Jef De bruyn, Victor De Groof, Els Herremans, Manuela Verbist, Stijn Lemmens, Simon Kenens, Annelies Van Looy, Iris Mulkens

Secretaris

Iris Mulkens

Voorzitter

Ferdi Heylen

Stemming op het agendapunt

2021_GR_00017 - Nieuwe straatnaam Heibloemstraat - advies cultuurraad - Goedkeuring
Goedgekeurd

Aanwezig

Ferdi Heylen, Paul Verbeeck, Bert Celis, Griet Van Olmen, Luc Luyten, Paul Laurijssen, Tom Covens, Lien Du Four, Leo Verelst, Ingrid Van Wunsel, Johan Van Dessel, Andre Marien, Inge Schoovaerts, Dorien Van Assche, Jan Verbraecken, Ymke Govaerts, Joris De Bondt, Julie Van Roey, Jonas Verwimp, Charlotte Op de Beeck, Jef De bruyn, Victor De Groof, Els Herremans, Manuela Verbist, Stijn Lemmens, Simon Kenens, Annelies Van Looy, Iris Mulkens
Stemmen voor 17
Griet Van Olmen, Paul Verbeeck, Lien Du Four, Tom Covens, Luc Luyten, Paul Laurijssen, Dorien Van Assche, Bert Celis, Julie Van Roey, Charlotte Op de Beeck, Victor De Groof, Els Herremans, Simon Kenens, Jonas Verwimp, Jef De bruyn, Annelies Van Looy, Ferdi Heylen
Stemmen tegen 6
Johan Van Dessel, Stijn Lemmens, Andre Marien, Jan Verbraecken, Ymke Govaerts, Joris De Bondt
Onthoudingen 4
Leo Verelst, Ingrid Van Wunsel, Inge Schoovaerts, Manuela Verbist
Blanco stemmen 0
Ongeldige stemmen 0
2021_GR_00017 - Nieuwe straatnaam Heibloemstraat - advies cultuurraad - Goedkeuring 2021_GR_00017 - Nieuwe straatnaam Heibloemstraat - advies cultuurraad - Goedkeuring

Motivering

Argumentatie

Het college beslist op 4 mei 2020 om volgende principes te hanteren bij straatnaamgevingsprocedures:

  • Indien mogelijk worden oude plaatsnamen of toponiemen gered of in ere hersteld. Hiervoor wordt historisch onderzoek uitgevoerd o.a. door oude kaarten te raadplegen. 
  • Indien het om meerdere straten gaat, is het vaak aangewezen om uit eenzelfde verzameling te putten, vb. verwijzingen naar vogelnamen, bomen, ... 
  • Wanneer er geen toponiemen/oude plaatsnamen hersteld kunnen worden, kan er getracht worden om een nieuwe straat te vernoemen naar een vrouw die van belang is geweest voor onze gemeente vanuit historisch, wetenschappelijk of algemeen-maatschappelijk oogpunt. 
  • Er mag geen verwarring bestaan met reeds bestaande straatnamen, dit voornamelijk om hulpdiensten niet op een dwaalspoor te brengen.
  • Wat persoonsnamen betreft, zijn er niet echt regels over het aantal jaren dat een persoon overleden moet zijn, maar het is wel belangrijk dat de nabije familie gecontacteerd wordt.

In navolging hiervan vraagt de cultuurraad het college om toch te overwegen om de eerder voorgestelde naam 'Kalverendans' te kiezen voor deze verkaveling aan de Heibloemstraat. Het is een toponiem dat op deze locatie werd teruggevonden en er zal geen andere mogelijkheid meer zijn om de naam te bewaren voor als erfgoed. De naam past ook perfect in de agrarische omgeving. 

Daarbij komt dat de lijst met mogelijke vrouwennamen bijzonder klein is en deze namen dus beter bewaard kunnen worden voor nieuwe straatnamen waarbij er geen mogelijkheid is om een toponiem te bewaren. 

Indien het college en de gemeenteraad toch een vrouwennaam wensen te kiezen voor deze straat, stelt de cultuurraad het 'Mit de Bakel-hof' voor. 'Mit' of Maria Bottelberghs, was een vroedvrouw die sinds de jaren 1920, heel wat decennia als 'bakel' actief was in Nijlen. In het heemkundig tijdschrift De Poemp vinden we een artikel over Mit terug. De suggestie werd ook meermaals ingediend door inwoners. Mit woonde in de omgeving van de Broechemsesteenweg-Gebroeders Van Raemdonckstraat, dus er is ook geografisch een link.

Gezien het uitgebreide onderzoek dat verricht werd en gezien de geldende principes die werden gehanteerd door de themavergadering straatnamen van de cultuurraad, kan de gemeenteraad een gefundeerde beslissing nemen. 

Op voorstel van het college van burgemeester en schepenen van 16 november 2020 kan de gemeenteraad akkoord gaan om de straat in de nieuwe verkaveling Mit de Bakel-hof te geven

De cultuurraad vraagt tevens om bij een verwijzing naar een persoon de nodige, beknopte, duiding te voorzien op het straatnaambord. 

Fasering

22 maart 2018: de themavergadering straatnamen van de cultuurraad komt samen om voorstellen te formuleren voor een straatnaam in de nieuwe verkaveling aan de Heibloemstraat.

mei 2020: het bestuur vraagt de cultuurraad om werk te maken van 'Meer vrouw op straat' en hiervoor een lijst aan te leggen met vrouwennamen die in aanmerking komen alsook om in dit verband een nieuw voorstel uit te werken voor de straatnaam voor de Heibloemstraat. 

6 oktober 2020: de themavergadering straatnamen van de cultuurraad komt samen om een nieuw voorstel te formuleren.

16 november 2020: het college neemt een beslissing betreffende de nieuwe straatnaam/straatnamen en legt deze voor aan de gemeenteraad. 

5 januari 2021: Indien de gemeenteraad instemt met het voorstel van de straatnaamkeuze zal de nieuwe straatnaam voorlopig vaststaan en zal het openbaar onderzoek starten.

Indien er geen bezwaren worden ingediend tijdens de periode van openbaar onderzoek wordt de straatbenaming definitief.

Juridische grond

Decreet van 28 januari 1977 tot bescherming van de namen van openbare wegen en pleinen, zoals laatst gewijzigd bij decreet van 29 november 2002.

Aanleiding en context

'Kalverendans'

Op 22 maart 2018 formuleerde de themavergadering straatnamen van de cultuurraad een voorstel voor de nieuwe verkaveling (met 16 nieuwbouwwoningen) aan de Heibloemstraat te 2560 Nijlen. Het betreft een in- en uitrit in de verkaveling die een lus maakt met een karrenspoor.

Oude kaarten werden geraadpleegd om na te gaan of er oude plaatsnamen of verwijzingen terug gevonden kunnen worden. Op de Vandermaelenkaart uit 1846-1854 werd een verwijzing teruggevonden naar de hoeve ‘Kalverendans’. 

Gezien er altijd moet getracht worden om toponiemen in ere te herstellen, formuleerde de cultuurraad de naam ‘Kalverendans’ te noemen. Het gaat om een ingesloten straatje, dus een achtervoegsel is niet nodig. De naam past goed in de agrarische omgeving.

Meer vrouw op straat

Naar aanleiding van het Canvasprogramma 'Meer vrouw op straat' klinkt de roep om meer straatnamen naar vrouwen te vernoemen steeds luider. Het college vraagt dan ook aan de cultuurraad om een nieuw voorstel uit te werken voor deze straat waarbij een dame uit onze lokale geschiedenis wordt geëerd. 

In dit verband vroegen zowel het college als de  gemeenteraad aan de cultuurraad om een lijst samen te stellen met vrouwen die hiervoor in aanmerking komen. De afgelopen maanden werd er onderzoek gedaan, werden bronnen geraadpleegd en werd er een oproep gelanceerd bij de inwoners via het meemakers-platform. Helaas is het een korte lijst geworden, vooral omdat het de trieste realiteit is dat, hoewel vrouwen fantastische dingen hebben gepresteerd doorheen de geschiedenis, men vaak is vergeten om hun namen te noteren, hun verhalen te onthouden en hen in geschiedenisboeken te zetten. Daarbij komt dat er weinig reactie gekomen is op de oproep om suggesties in te dienen. 

De cultuurraad is het er over eens dat, indien het college het straat naar een dame wenst te vernoemen, het 'Mit de Bakel-hof' de beste optie is.  'Mit' of Maria Bottelberghs, was een vroedvrouw die sinds de jaren 1920, heel wat decennia als 'bakel' actief was in Nijlen. Ze heeft heel wat Nijlense kindjes helpen op de wereld zetten en menig Nijlenaar herinnert zich de vertrouwde figuur van Mit, die steevast met de fiets en de lederen tas onderweg was. Mit woonde in de omgeving van de Broechemsesteenweg - Gebroeders van Raemdonkstraat, dus er is ook een geografische link. 

Besluit

De gemeenteraad beslist:

Artikel 1

De gemeenteraad gaat akkoord om de straat in de verkaveling aan de Heibloemstraat in 2560 Nijlen, de naam 'Mit de Bakel-hof' te geven. 

Artikel 2

Het college van burgemeester en schepenen wordt gelast met de verdere decretale procedure, met het oog op de definitieve naamgeving van deze straat.

Artikel 3

Indien er geen bezwaren worden ingediend tijdens de periode van openbaar onderzoek, wordt deze straatbenaming definitief.

Artikel 4

De gemeenteraad gaat akkoord met het voorstel om bij een verwijzing naar personen een beknopte duiding te plaatsen op het straatnaambord.