Schaalvergroting en/door samenwerking was reeds van bij de politiehervorming (geconcretiseerd in de Wet van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus (WGP)) aan de orde. De Ministeriële omzendbrief PLP 27 van 4 november 2002 inzake de intensifiëring en bevordering van de interzonale samenwerking moedigt samenwerking c.q. schaalvergroting aan met het oog op meer rationalisatie en efficiëntie. Deze samenwerking of schaalvergroting kan de vorm aannemen van bovenlokale verbanden, diensten en structuren.
De Federale politieraad (2009) pleitte in haar rapport over de evaluatie van 10 jaar politiehervorming reeds voor een correctie op de schaalgrootte van een aantal politiezones “wanneer de lokale bereidheid daartoe ondubbelzinnig wordt uitgesproken…”. Hierbij werd vooral gedacht aan zones die minder dan 50 personeelsleden tellen en ook aan zones die zelf ook om andere redenen streven naar schaalvergroting. Eerder stelde het Comité P (2008) dat een hertekening van de politiezones zich opdringt, aangezien “een reeks politiezones momenteel te klein is om degelijk te kunnen functioneren”. Politiezones zouden minstens 100 tot 150 manschappen moeten hebben om leefbaar te zijn.
Op 24 april 2019 werd een belangrijk onderzoek naar de bestaande en toekomstige samenwerkingsverbanden in de diverse regio’s van ons land, toegelicht in de Kamer. Uit deze studie bleek dat er algemeen een draagvlak bestaat in de provincie Antwerpen om intenser te gaan samenwerken. Voor de gouverneur van Antwerpen is het vooral belangrijk dat er een draagvlak voor bestaat. Zij ziet associaties als een mogelijke, niet per se noodzakelijke, stap naar schaalvergroting. Ook de gerechtelijke overheid gaf de nood aan schaalvergroting aan en de wens om dit af te stemmen op de werking van parket en rechtbanken.
De minister van Binnenlandse Zaken verklaarde in haar beleidsnota dat ze een multidisciplinaire commissie zou opstarten die een nieuw financieringsmodel en een optimale grootte van de lokale politiezones moet voorstellen. In afwachting moedigt zij vrijwillige initiatieven zoals associaties en samenwerkingsverbanden aan.
Nieuwe Gemeentewet, artikel 135 §2.
Wet van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, artikel 91/2; 91/9-10 en 257 quinquies/7-9.
Ministeriële omzendbrief PLP 27 van 4 november 2002 inzake de intensifiëring en bevordering van de interzonale samenwerking.
Koninklijk Besluit van 2 april 2004 houdende nadere regels inzake berekening en verdeling van de gemeentelijke dotaties in de schoot van een meergemeentezone, art. 3.
Ministeriële omzendbrief van 31 maart 2010 m.b.t. de mogelijkheid tot schaalvergroting van de politiezones.
Om vrijwillige samensmelting van bestaande politiezones toe te laten, kunnen de gemeente- of politieraden van de betrokken politiezones een aanvraag tot vrijwillige samensmelting indienen bij de ministers van Binnenlandse Zaken en van Justitie. Alvorens deze beslissing te nemen, is het wenselijk dat het een haalbaarheidsstudie wordt uitgevoerd om na te gaan of het haalbaar, doelmatig en doeltreffend is om de politiezones Berlaar-Nijlen en Heist te fuseren met het oog op het duurzaam verwezenlijken van een betere basispolitiezorg in de betrokken gemeenten en een optimalere bedrijfsvoering in de politieorganisaties. In deze studie worden minimaal de financiële, technische, organisatorische en personele aspecten van een fusieoperatie en de toekomstige organisatie onderzocht.
De gemeenteraad adviseert positief aan de politieraad Berlaar-Nijlen wat betreft de intentie om een vrijwillige fusie aan te vragen van de politiezones Berlaar-Nijlen (met zonenummer 5361) en Heist (5362) indien uit verder onderzoek blijkt dat deze fusie haalbaar, doelmatig en doeltreffend is.
De gemeenteraad adviseert positief aan de politieraad Berlaar-Nijlen voor de opdracht tot het uitvoeren van een haalbaarheidsstudie om na te gaan of het haalbaar, doelmatig en doeltreffend is om de politiezones Berlaar-Nijlen (met zonenummer 5361) en Heist (5362) te fusioneren met het oog op het duurzaam verwezenlijken van een betere basispolitiezorg en bedrijfsvoering in de betrokken gemeenten. In deze studie worden minimaal de financiële, technische, organisatorische en personele aspecten van een fusieoperatie onderzocht.
De gemeenteraad adviseert positief tot oprichting van een projectstructuur bestaande uit een stuurgroep met volgende personen:
De stuurgroep bespreekt de belangrijkste stappen binnen het proces, geeft richting aan de haalbaarheidsstudie en staat desgevallend in voor het vlot verloop van het verdere fusieproces.
Bijkomend is er externe procesbegeleiding door de verbindingsambtenaar voor politie bij de gouverneur van de provincie Antwerpen.