2023_AR_GECORO_00023 - Nieuwe regelgeving - Decreet Woonreservegebieden - Kennisneming

Op 24 mei 2023 keurde het Vlaams Parlement het Decreet Woonreservegebieden goed. Het werd op 26 mei door de Vlaamse Regering bekrachtigd en afgekondigd. Op 27 juni 2023 is het gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad, waardoor het volledige decreet in werking is vanaf 7 juli 2023.

Ontwikkelingsmogelijkheden woonreservegebied

De nieuwe decretale regeling plaatst een “stolp” over de nog aanwezige woonreservegebieden. Het aansnijden van onbebouwd woonreservegebied kan pas als de gemeente het gebied “vrijgeeft”. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de tot hiertoe geldende regeling zijn: 

• Bouwen of verkavelen kan slechts worden toegestaan op grond van een voorafgaand gemeenteraadsbesluit tot de vrijgave van een woonreservegebied (of een samenhangend deel ervan). Dit heet het “vrijgavebesluit”. 
• Dit besluit bepaalt voorwaarden voor een kwalitatieve ontwikkeling van het gebied. Het kan ook lasten opleggen. 
• Het aansnijden van onbebouwde gronden in woonreservegebied is dus niet meer mogelijk via een principieel akkoord of via rechtstreekse aanvragen voor verkavelingen of groepswoningbouw. 
• Eigenaars van gronden kunnen de gemeente verzoeken een gebied vrij te geven door een concreet project voor te leggen. 

Het Decreet Woonreservegebieden bevat overgangsbepalingen voor bestaande principiële akkoorden en eerder ingediende vergunningsaanvragen. 

Uitvoeringsbesluit

De Vlaamse Regering keurde op 30 juni 2023 een uitvoeringsbesluit bij dit decreet een eerste maal principieel goed. Dit omvat nadere regels over de samenstelling van een particuliere aanvraag en bepalingen die de communicatie tussen overheidsinstanties over de vrijgave (m.a.w. adviesvragen, notificatie van gemeenteraadsbesluiten, …) via een digitaal platform laten verlopen (DSI). Over dit besluit wordt nog het advies ingewonnen van de Raad van State.

Inhoud – VCRO artikel 5.6.11

• Gemeenteraad kan stolp opheffen om vrij te geven voor wonen en aan wonen verwante/verweefbare voorzieningen (anders moet een RUP opgemaakt worden).
• Beoordelingscriteria; GRS of GRB, provinciaal BR of BRV, VCRO 1.1.4 doelstellingen, waterhuishouding en BSO (bindend sociaal objectief).

  • Het GRS en de bijhorende woonbehoeftestudie zijn verouderd. Bijgevolg kan een project in WUG niet in overeenstemming zijn met dit criteria.

  • Tot en met de opmaak van een nieuw GRB is ontwikkeling in WUG niet mogelijk.

• Gedeeltelijke vrijgave is ook mogelijk, maar mag rest niet hypothekeren en moet een ruimtelijk samenhangend geheel vormen (wat moet met de rest van WRG gebeuren > motiveren).
• Vrijgave kan slechts als dit in lijn is met GRS of GRB.
• Vrijgavebesluit moet voorwaarden bevatten voor ruimtelijk kwalitatieve ontwikkeling als ‘ordening’; typologie, dichtheid, menging functies, groenvoorzieningen, waterhuishouding (“mini-RUP”). Minimale groepering van woningen en gedeelde voorzieningen.
• Vrijgavebesluit kan lasten opleggen, over te nemen in de vergunningen.

Procedure – VCRO 5.6.12

• CBS kan beslissing initiëren, houders zakelijke rechten (eigenaars) of gevolmachtigde kan CBS verzoeken om procedure op te starten via een overleg o.b.v. een concreet voorstel;
  • Omschrijving en duiding gewenste ontwikkeling en inpasbaarheid
  • Overleg in aanwezigheid van departement en adviesinstanties (7.4.4/1 – ook deputatie en GECORO)
  • Verslag overleg met standpunt CBS over al dan niet opstarten vrijgave met grondige motivatie.
• Procedure
  • Voorlopige vaststelling GR
  • Openbaar onderzoek 60 dagen
  • Definitieve vaststelling GR
  • Vlaamse Regering kan schorsen of vernietigen (onverenigbaarheid GRS/GRB, strijdig met bestuurshandelingen, schending vormvereisten)
  • DABM van toepassing, mer-screening of MER
• Uitvoeringsbesluit kan procedure nader regelen (module DSI).

Zie ook presentatie en samenvatting in bijlage.

Toelichting/bespreking

De omgevingsambtenaar en het afdelingshoofd Ruimte lichten in het kort toe wat het decreet woonreservegebieden betekend voor de WUG in Nijlen. De GECORO-leden hebben nog de volgende vragen na de toelichting;

• Is er nu geen vraag om WUG aan te snijden? Dit ligt midden in woongebied.
  • Hier moet in het op te maken ‘Beleidsplan Ruimte Nijlen’ rekening mee gehouden worden, waar we voor staan om op te maken; kritisch naar kijken.