In september 2023 werd er een samenwerkingsakkoord gesloten tussen de gemeenten Berlaar, Duffel, Nijlen en de stad Lier rond het opstarten van een ‘Intergemeentelijke Preventiewerking’. Het doel van dit akkoord is zo veel mogelijk gezondheidswinst behalen bij onze burgers door middel van verschillende sensibiliseringscampagnes en -acties (zie: www.preventiemethodieken.be). De IGPW draagt zo bij tot het realiseren van de beleidsdoelstellingen van het Vlaamse preventieve gezondheidsbeleid en van de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen in het bijzonder. Er werd een intergemeentelijke medewerker aangeworven met een tewerkstelling van 0,6 VTE.
De preventiethema’s worden door de lokale besturen in onderling overleg bepaald tijdens het driemaandelijkse ‘Beheerscomité IGPW’. De IGPW wordt ondersteund door LOGO Mechelen (inhoudelijk) en vzw ELZ Pallieterland (inhoudelijk en praktisch).
De IGPW kan rekenen op een jaarlijkse subsidie van de Vlaamse Overheid. De lokale besturen dragen jaarlijks een deel van de financiële middelen bij.
Voortzetting IGPW vanaf 2025
In het ‘Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 30 januari 2009 betreffende de Logo’s, wat betreft de erkenning, de werkgebieden en de financiering’ van 17 mei 2024 werd het verderzetten van de subsidiëring vanuit de Vlaamse Overheid voor de IGPW voor onbepaalde duur bevestigd.
Gezien het mooie aantal burgers dat bereikt werd op korte termijn en het nieuwe Besluit van de Vlaamse Regering wordt een verderzetting voor onbepaalde duur van de IGPW voorgesteld. De samenwerkingsovereenkomst kan zoals overeengekomen op 2 momenten per kalenderjaar beëindigd worden na overleg met de andere partijen binnen de samenwerking.
Het beheerscomité Intergemeentelijke Preventiewerking zal ook vanaf 2025 opnieuw zelf kunnen bepalen welke van de bestaande campagnes verdergezet worden en welke extra thema’s opgenomen worden in de werking. Mogelijkheden van extra thema’s zijn onder andere ‘Warme Steden en Gemeenten’, gehoorschade en seksuele gezondheid/gezinsplanning. (zie ook bijlage "intergemeentelijke samenwerking verderzetting).
‘Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 30 januari 2009 betreffende de Logo’s, wat betreft de erkenning, de werkgebieden en de financiering’ van 17 mei 2024
Het verderzetten van de subsidiëring vanuit de Vlaamse Overheid voor de IGPW voor onbepaalde duur werd bevestigd (zie bijlage Besluit van de Vlaamse Regering).
Naast de bevestiging van de subsidiemiddelen kan de intergemeentelijke preventiewerking gemotiveerd worden op basis van de verwezenlijkingen sinds september 2023:
Bewegen Op Verwijzing
‘Bewegen Op Verwijzing’ is al enkele jaren actief in onze regio. Nieuw is de toetreding van Duffel en de aanwerving van een extra coach. Vanuit de IGPW werd geïnvesteerd in extra bekendmaking van het project via artikels, sociale media, persteksten, flyers, affiches en voorstellingen van het project aan zorgverleners. Door deze persoonlijke voorstellingen en gerichte communicatie naar hulp- en zorgverleners worden ook de kwetsbare doelgroepen bereikt.
144 deelnemers in 2023, waarvan 23 uit Nijlen;
75 deelnemers in 2024 (tot 15/5), waarvan 21 uit Nijlen.
HALT2Diabetes
Vanuit de IGPW werd in december 2023 de screeningscampagne ‘HALT2Diabetes’ gelanceerd. Deze campagne spoort burgers met een verhoogd risico op Diabetes Type 2 op en biedt hen gratis groepslessen aan rond gezonde voeding, begeleid door een erkende en opgeleide diëtiste. Er werd ingezet op bekendmaking via webinars voor zorgverleners, artikels, sociale media, persteksten en voorstellingen in huisartsenpraktijken en op bredere platformen.
Onze eerste editie behaalde een mooi resultaat: aan de inleidende infosessies namen 33 burgers deel. De gratis groepssessies ‘Gezonde Voeding Op Verwijzing’, die openstaan voor personen met een bevestigd verhoogd risico (met doorverwijzing van de huisarts), telden 43 deelnemers. Maar liefst 496 burgers uit de deelnemende gemeenten vulden dankzij onze screeningscampagne de FINDRISC-test in om na te gaan of zij een verhoogd risico op Diabetes Type 2 hebben. Hier scoorde 30% 12 of meer (sterk verhoogd risico op Diabetes Type 2), 34% tussen 7 en 12 (licht verhoogd risico op Diabetes Type 2) en 36% minder dan 7 (geen verhoogd risico). We besteden bij deze campagne ook aandacht aan kwetsbare doelgroepen en organiseerden voor hen laagdrempelige infosessies. Daarnaast legden we ook contacten met de moslimgemeenschap (via de Tulpenmoskee, Lier) om de campagne een breder bereik te geven.
Interprofessionele Training ‘Motiverende Gespreksvoering’
Vanuit de IGPW stelden we ons kandidaat voor het pilootproject “Interprofessionele Training Motiverende Gespreksvoering in het kader van Bewegen Op Verwijzing en HALT2Diabetes”. We werden geselecteerd en konden kosteloos een workshop en terugkommoment aanbieden aan zorgverleners binnen onze Eerstelijnszone. De IGPW zorgde voor promotie via verschillende kanalen en regelde de praktische kant van de workshop. Twaalf zorgverleners uit onze regio schreven zich in voor deze interactieve workshop die doorging op 11 maart 2024.
Smeren als Beren
Met de steun van Stichting tegen Kanker lanceerden we in januari 2024 vanuit IGPW en vzw ELZ Pallieterland een sensibiliseringscampagne voor de lagere scholen. We focussen op bescherming tegen zon en UV-straling a.d.h.v. educatief materiaal (van ‘ZonneSlimme Scholen’) en beschermingsmateriaal (zonnecrème, zonnecrèmedispenser, zonnehoedjes, …). Acht scholen uit onze regio stapten mee in het project. We bereiken hiermee zo’n 1530 leerlingen (6 tot 12 jaar). Het project ging van start met een bevraging van het schoolteam en de leerlingen over hun gedrag m.b.t. zonnebescherming. Na het inzetten van het sensibiliseringsmateriaal wordt deze bevraging herhaald om de gedragsverandering in kaart te brengen. De looptijd van het project is 1 jaar.
Mondgezondheid
Er wordt volop gewerkt aan een nieuwe sensibiliseringscampagne rond mondgezondheid. De boodschap die we willen overbrengen is driedelig: sensibilisering rond tanden poetsen, sensibilisering rond mondvriendelijke voeding en aansporen tot jaarlijkse controle bij de tandarts.
De doelgroep zijn volwassenen in kwetsbare situaties (personen met een handicap, anderstaligen/nieuwkomers en personen die leven in armoede). De IGPW organiseerde brainstormsessies met zorg- en hulpverleners om hen te bevragen naar de concrete noden en meest efficiënte campagnematerialen. Op basis van hun input worden volop acties uitgewerkt met aangepast materiaal voor elke doelgroep (infofiches, workshops,…).
Mentale gezondheid
Voor het najaar 2024 staan er nog enkele campagnes op de planning. Zo is er de opstart van de ‘Warme William’-campagne in Berlaar en Duffel en de verdere uitwerking ervan in Lier en Nijlen. ‘Warme William’ leert kinderen en jongeren luisteren en over hun problemen te praten. Daarnaast volgt er een intergemeentelijk initiatief tijdens de ‘10-daagse van de Geestelijke Gezondheid’ gefocust op volwassenen.
De gemeenteraad keurt de voortzetting van de samenwerkingsovereenkomst in het kader van de intergemeentelijke samenwerking preventie gezondheid in de eerstelijnszone Pallieterland vanaf 2025 voor onbepaalde duur goed.