Terug
Gepubliceerd op 02/07/2024

2024_AR_GECORO_00014 - Adviesvraag ontwerp Gemeentelijk Beleidsplan Ruimte Lier - Voorlopige vaststelling - Openbaar Onderzoek - Advies

GECORO
do 20/06/2024 - 19:30 Kliever
Behandeld

Samenstelling

Aanwezig

Catherine Verbist; Tom Dekeersmaeker, Voorzitter; Staf Vervoort; Katina Teunen; Koen De Vos; Adriana Aguillera; Erik Morrens, plaatsvervangend lid; Bob Langmans, plaatsvervangend lid; Wilfried Serneels; Maarten Horemans, secretaris; Wim Verhoeven, plaatsvervangend lid; Wim Peers, plaatsvervangend lid; Jet Groen, plaatsvervangend lid; Magali Van Eynde, plaatsvervangend lid

Verontschuldigd

Dirk Jacobs; Didier Soens; Kristof Verreydt; Marc Heulens; Marina Borremans; Laura Adams, secretaris

Secretaris

Maarten Horemans, secretaris
2024_AR_GECORO_00014 - Adviesvraag ontwerp Gemeentelijk Beleidsplan Ruimte Lier - Voorlopige vaststelling - Openbaar Onderzoek - Advies 2024_AR_GECORO_00014 - Adviesvraag ontwerp Gemeentelijk Beleidsplan Ruimte Lier - Voorlopige vaststelling - Openbaar Onderzoek - Advies

Motivering

Aanleiding en context

  1. Het ontwerp van het Beleidsplan Ruimte Lier werd voorlopig vastgesteld door de gemeenteraad van Lier op 29 april 2024. Bijgevolg loopt nu een openbaar onderzoek tot en met 11 augustus 2024. Op het ontwerp wordt er nu aan tal van adviserende instanties -buurgemeenten, Vlaamse administraties, provincie Antwerpen, de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening (GECORO), …- advies gevraagd. Rekening houdend met de aanvullingen, opmerkingen en adviezen wordt het beleidsplan dan uiteindelijk definitief vastgesteld in de nabije toekomst. Men tracht de voorlopige vaststelling te agenderen op de agenda van de gemeenteraadsbijeenkomst van Lier van maart 2024. 
  2. Tegelijkertijd werd gewerkt aan een zesde beleidskader, waarbij het voorontwerp Beleidskader 'Economie' op 23 mei 2024 door het CBS van Lier werd goedgekeurd. Dit beleidskader werd nog niet geadviseerd vanuit de GECORO of gemeente Nijlen, en ligt ook niet voor binnen het openbaar onderzoek van het ontwerp beleidsplan. Wel loopt parallel met het openbaar onderzoek de adviesronde omtrent dit beleidskader. (Belangrijk om mee te geven is dat dit beleidskader integraal onderdeel zal vormen van de rest van het Beleidsplan Ruimte en dat het de intentie van de stad is het hele Beleidsplan met 6 beleidskaders definitief te laten vaststellen in het voorjaar van 2025.)

Ter voorbereiding van het advies van het College van Burgemeester en Schepenen van Nijlen wordt het advies van de GECORO hierin gevraagd. De GECORO werd op voorhand geïnformeerd inzake de infomarkt welke werd gegeven op 12 juni 2024, en kan het voorgaande advies van de GECORO en het CBS op het voorontwerp van dit beleidsplan (zittingen 18 en 19 januari 2024) raadplegen.


Argumentatie

Het openbaar onderzoek omtrent het ontwerp beleidsplan ruimte is van toepassing op vier delen:

  • De Strategische Visie
  • De 5 Beleidskaders
    • Groenblauw netwerk
    • Open Ruimte
    • Recreatieve voorzieningen
    • Ring en omgeving
    • Stad en dorp
  • De onderzoeksrapporten
  • Het ontwerp Plan-MER (nieuw)

De adviesronde omtrent het voorontwerp heeft betrekking op:

  • Beleidskader 'Economie'

De documenten zijn terug te vinden via de link in bijlage of via  Ontwerp_Beleidsplan_Ruimte_Lier_OO  (met opmerkingen GOA).


Tijdens de bespreking van de GECORO komen de volgende elementen aan bod:

Het afdelingshoofd Ruimte licht het voorontwerp Beleidsplan Ruimte Lier toe o.b.v. de presentatie aangeleverd door de Stad Lier. Daarnaast wordt ook het advies van de gemeentelijke omgevingsambtenaren voorgelegd (ter bespreking);

Voorliggend advies omvat een aftoetsing van het ontwerp Beleidsplan Ruimte aan het voorheen geleverde advies op het voorontwerp vanuit de gemeente Nijlen, en overloopt de wijzigingen die al dan niet zijn doorgevoerd op basis van dit voorgaande advies. Waar nodig wordt voorgaand advies herhaald.

De strategische visie

De gemeentelijk omgevingsambtenaar is nog steeds onder de indruk van de uitgebreide strategische visie, uitgewerkt voor heel het grondgebied. De strategische visie vormt een doordachte vertaling van bovenlokale uitdagingen en visies naar het lokale niveau. Volgende aandachtspunten kunnen binnen de voorontwerpfase nog worden aangehaald.

Op pagina 34, binnen de uitdaging 4.3 Socio-demografie (4.3.1 Bevolkingsgroei) wordt nog steeds enkel gesproken over een bevolkingstoename van 5.000 inwoners tussen 2021 en 2040 binnen Lier zelf, maar hier wordt geen vermelding gemaakt van hoe dit past binnen de regionale woonmarkt, geïntroduceerd binnen het ontwerp Beleidsplan Ruimte van de Provincie Antwerpen. Dit is een belangrijk aandachtspunt, aangezien Nijlen voor een groot deel binnen de Regionale Woningmarkt gekoppeld is aan Lier. Voornamelijk binnen de doelstellingen etc. rond verdichting (en het beleidskader Stad en Dorp) is een link met deze regionale woonmarkt aan de orde. Hier dient dan ook gesteld te worden dat een dergelijke verdichting in de stad (wat zeker ok is) gekoppeld moet worden aan een meer beperkte verdichting in de gemeente Nijlen. De spreiding van de bevolkingstoename binnen de woonmarkt moet bijgevolg vanop strategisch niveau bepaald worden en daarna gekoppeld worden aan een verlichtingsstrategie binnen de woonregio. Volgens een mondelinge toelichting tijdens de infomarkt van 12 juni werd gesteld dat geen rekening gehouden kon worden met de regionale woonmarkt, aangezien de provincie dit concept nog niet op punt heeft staan, maar dat wel op basis van het cijfermateriaal van het PBRA een herberekening is gebeurd van de woningnood, en dat voorliggende visie hier in past. Dit is een gemiste kans voor de provincie, waar zij sneller hadden dienen schakelen i.f.v. de opportuniteit die het beleidsplan van Lier nu biedt.

Op pagina 49 wordt binnen de ambitie ‘voorzien van ruimte voor economie’ gesteld dat goed gelegen bedrijventerreinen worden versterkt en geïntensiveerd. Hierbij kan de vraag gesteld worden of een limiet opgelegd wordt aan deze intensivering of het type van bedrijven, aangezien hier maar een beperkte connectie terug te vinden is met snelwegen. Kunnen op goed gelegen bedrijventerreinen ook geen mix aan bedrijfsgroottes mogelijk zijn, met bijvoorbeeld vandaag veel bevraagde kmo-zones? Dit had in de plan-MER eventueel beter onderzocht kunnen worden.

Op pagina 51, binnen de uitdaging ‘werken aan energietransitie’, wordt aangehaald dat energie een thema is dat gemeentegrenzen overschrijdt, en dat dit in samenspraak met buurgemeenten en andere overheden moet worden bekeken. Dit is inderdaad een evidente stelling, waarbij benadrukt kan worden dat in Nijlen bijvoorbeeld meer vraag reist naar windturbines in agrarisch gebied, waar het uitwerken van een regionale visie rond ideale locaties voor windmolens aan de orde is (i.s.m. de provincie; Energielandschappen).

Op pagina 67 werd het ‘versterken van het recreatief aanbod’ aangevuld met  verwijzing naar bovenlokale en intergemeentelijke recreatie (assen naast de Netes bijvoorbeeld). Aanvullend kan aangegeven worden dat zulke recreatieve clusters eveneens als stapstenen kunnen dienen voor bovenlokale recreatie.

De 5 Beleidskaders

  • Algemeen

Er worden binnen de beleidskaders veel zaken herhaald die terugkomen uit de strategische visie, waardoor het beleidskader leesbaar is zonder het lezen van de strategische visie. Het is ook interessant dat de andere beleidskaders mee geïntegreerd worden in de overige beleidskaders. Een overlapping is uiteraard evident.

In voorgaand advies werd aangegeven dat binnen alle beleidskaders vele acties opgesomd worden, met de vraag of men hier reeds een volgorde in wil vastleggen, of een onderscheidt wil maken in quick-wins / korte termijn / middellange termijn / lange termijn (2050). Op de website werd nu een enquête geplaatst waarlangs de inwoners zelf kunnen aangeven welke acties zij prioritair vinden naar uitvoering toe. Dit is een fijne en interessante participatie-aanpak, en we zijn zeker benieuwd naar de manier waarop hier rekening mee gehouden zal worden.

Bovenvermelde adviezen inzake de strategische visie blijven ook van toepassing op de respectievelijke beleidskaders.

  • Groenblauw netwerk

Hieromtrent is geen extra advies van toepassing.

  • Open Ruimte

Hieromtrent is geen extra advies van toepassing. De gemeente Nijlen staat achter de extra analyse omtrent de visie voor landbouw.

  • Recreatieve voorzieningen

Aanvullend op de bovenlokale en intergemeentelijke recreatie kan aangegeven worden dat zulke recreatieve clusters eveneens als stapstenen kunnen dienen voor bovenlokale recreatie.

  • Ring en omgeving

Op pagina 104 wordt het 9e segment ‘Kesselsesteenweg’ o.b.v. voorgaand advies aangeduid als een tweede ‘kop van de ring’. 

Daarnaast kan worden aangegeven dat het rond maken van de ring voor fietsers via de bovenlokale functionele (en alternatieve) fietsroute, zichtbaar op pagina 83, niet zichtbaar is op de conceptbeelden van het beleidskader ‘Ring en Omgeving’ (presentaties en posters), waar voornamelijk het gemotoriseerd gebruik van de Ring wordt afgebeeld. Een focus op actieve weggebruikers ligt evenwel meer in lijn met de overige beleidskaders.

  • Stad en dorp

Binnen het beleidskader ‘stad en dorp’ wordt een mooi overzicht gegeven van waar welke verdichting/ontdichting-strategie gewenst is. Dit biedt al een eerste perspectief voor grondeigenaars en ontwikkelaars, zonder dat hier al concrete stedenbouwkundige visies aan vasthangen (bv. voor meergezinswoningen). Daarnaast vormen de gebiedsgerichte of locatie-afhankelijke acties ook een mooi beeld van waar de stad wil inzetten op kwalitatieve grotere projecten, en waar zij de regie in handen wil nemen.

Zoals reeds aangehaald binnen het advies voor de strategische visie mist de gemeente Nijlen nog een afstemming op de regionale woonmarkten.

Het ontwerp Plan-MER

Tijdens de infomarkt van 12 juni werd mondeling aangegeven dat het ontwerp plan-MER enkele aanbevelingen heeft gegeven welke werden doorgevoerd binnen het beleidsplan. 

Binnen de beoordeling van potentiële milieueffecten van het beleidskader ‘open ruimte’ wordt gesteld dat er geen effect verwacht wordt voor energievoorzieningen. Echter kan hier gesteld worden dat dit effect net niet voldoende onderzocht werd, aangezien geen rekening gehouden werd met de toekomstige analyse van de ‘Energielandschappen’ samen met de provincie en buurgemeenten.

Ten slotte merkt de gemeente Nijlen een interessante aanbeveling op, namelijk het op poten zetten van een systeem om de oppervlaktes van drainages in landbouwgebied in beeld te kunnen brengen. 


Het voorontwerp voor het Beleidskader Economie

Het is een verstandige keuze om eveneens een beleidskader voor het thema economie op te maken, eveneens is de uitvoering van de analyse inspirerend. Binnen dit thema is de link met buurgemeenten meer aanwezig. Voornamelijk het engagement tot het opstarten van een interbestuurlijke dialoog is veelbelovend, de gemeente Nijlen kampt dan ook met eenzelfde problematiek van tekort aan bedrijfsruimte (op maat). Alleen zo kunnen we omgaan met regionale planologische neutralisatie (p.17).

De studie van IDEA Consult is zeker ook interessant, aangezien niet enkel de economische ruimtebehoefte voor Lier werd bekeken, maar ook zijn omgeving. Lier behoudt zijn relatieve positie in de Belgische economie, door in te zetten op stapelen, verdichten etc. Voor de periode 2022-2028 werd voor Lier en de aangrenzende buurgemeenten (Boechout, Ranst, Berlaar, Duffel, Sint-Katelijne-Waver, Putte, Nijlen, Lint en Hove) een bijkomende ruimtebehoefte geraamd van 1.196.000 m² bruto, waarvan 322.000 m² op een locatie met hoofdzakelijk economische activiteiten.

Er wordt  gesteld dat meer werknemers duurzame vervoersmodi dienen te gebruiken. Zoals eerder in het advies reeds gesteld, is dit weinig zichtbaar in de visuele concepten inzake mobiliteit. Anderzijds wordt opgemerkt dat in de praktijk, bv. in de Marnixdreef juist wel wordt ingezet op het vergemakkelijken van het gemotoriseerd verkeer, terwijl hier net meer ruimte gegeven zou kunnen worden aan de fietsers en voetgangers die ook hier talrijk aanwezig zijn.

 

De GECORO gaat akkoord met het deel dat reeds voorbereid is, ze heeft nog volgende opmerkingen:

  • Fijn om te lezen dat er aanpassingen zijn gebeurd op basis van het eerdere advies.
  • Aanvulling op de woningmarkt. Begrip voor het uitblijven van de rol en verdere informatie van de Provincie rond het op poten zetten van de woningmarkten. GECORO wil akkoord gaan met huidige benadering met de volgende twee suggesties: 
    • net zoals bij beleidskader economie een ‘regioraad’ wordt opgericht om het economisch luik en ruimtegebruik vanuit de regio te sturen, kan in afwachting van de provincie dit ook worden opgezet rond wonen.
    • als actie sowieso opnemen dat wanneer proces en structuur rond opzet woningmarkten van de provincie duidelijk is, er een eerste actie moet opgenomen worden om dit binnen de regio uit te klaren, waarbij de gemeente Nijlen wil dat tevens de focus wordt gelegd op de verdichtingsstrategie van de stad versus de grondposities van de stad in haar buurgemeentes.
  • Positief dat de ring een tweede kop heeft gekregen, de GECORO is van mening dat de visie rond de ring nog vooruitstrevender kan uitgewerkt worden zeker in functie van een aangename verblijfskwaliteit voor fietsers en hoe dit connecteert met de buurgemeentes.
  • De GECORO is van mening dat er te weinig aandacht of prioriteit wordt gelegd op vlak van energietransitie en de ruimtevragen/noden die hiermee gepaard gaan. De inhoud van het beleidsplan is hierin te mager, maar o zo urgent. Een stroomversnelling is hier nodig. Hier zitten gemiste kansen in de koppeling met het beleidskader economie.
  • Er kan nog meer aandacht gevestigd worden in de raakvlakken tussen de verschillende beleidskaders, bv. Groen/blauw en recreatie. Een sterk uitgebouwd groen/blauw netwerk stimuleert recreatie en zal zich ook vertalen in ruimtebehoeften zoals parkeren voor fietsers en wagens e.d. 
  • Er is een onevenwicht tussen de acties in de bebouwde ruimte en de open ruimte.


Het advies luidt VOORWAARDELIJK GUNSTIG, rekening houdend met het advies van de gemeentelijke omgevingsambtenaren en bovenvermelde opmerking.


Besluit

De gecoro beslist:

Artikel 1

De GECORO geeft een VOORWAARDELIJK GUNSTIG ADVIES mee aan het CBS, richting advisering aan de stad Lier, rekening houdend met het advies van de gemeentelijke omgevingsambtenaren en bovenvermelde opmerking.