2025_GR_00189 - Kerkenbeleidsplan 2025 - Goedkeuring

Het gewijzigde decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten dat in werking treedt op 1 januari 2025, omvat onder andere het opstellen van een nieuw kerkenbeleidsplan.

Een kerkenbeleidsplan is een beleidsdocument dat een langetermijnvisie vastlegt voor alle parochiekerken binnen de gemeente. Het is goedgekeurd en ondertekend door het representatief orgaan van de rooms-katholieke eredienst en door het gemeentebestuur.

Het plan heeft als doel om op een gestructureerde en gedragen manier te bepalen welke kerken:

• behouden blijven voor de eredienst;
• een bijkomende functie krijgen (zoals medegebruik of nevenbestemming);
• of een nieuwe bestemming krijgen (herbestemming).

Een kerkenbeleidsplan bevat onder andere:

• Een beschrijving van elke kerk (bouwkundige staat, erfgoedwaarde, beschermingsstatus);
• De eigendomssituatie;
• De ruimtelijke ligging;
• Het huidige gebruik;
• Een visie op toekomstig gebruik, inclusief een plan van aanpak.

Vanaf 1 januari 2025 wijzigt ook de premieregeling van het agentschap Onroerend Erfgoed voor gebouwen bestemd voor de erkende eredienst. Om in aanmerking te komen voor een verhoogde erfgoedpremie van 60% moet een rooms-katholiek eredienstgebouw beschermd als monument in het actuele kerkenbeleidsplan aangeduid zijn voor een ruimer gebruik dan louter de eredienst. Dit kan gaan om valorisatie, medegebruik, nevenbestemming of herbestemming. Wordt het eredienstgebouw uitsluitend gebruikt voor de eredienst? Dan geldt het basispremiepercentage van 40%.

• Het Decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten (en latere aanpassingen)
  •  artikel 33/2 van het eredienstendecreet
• Subsidievoorwaarden Vlaamse overheid

Situering:

Het vorige kerkenbeleidsplan werd gevalideerd in 2017 en kwam tot stand via een pastorale en burgerlijke werkgroep die allebei de uitwerking van een kerkenbeleidsplan tot opdracht hadden. Nadien boog een gemengde stuurgroep zich over deze tekst die dan finaal door de bevoegde organen van beide actoren werd goedgekeurd.

Het gewijzigde decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten dat in werking treedt op 1 januari 2025, omvat onder andere het opstellen van een nieuw kerkenbeleidsplan.

Het nieuwe kerkenbeleidsplan heeft als doel een strategisch en duurzaam beheer van kerkgebouwen te waarborgen. Het identificeert de huidige en toekomstige functies van elke kerk, rekening houdend met zowel religieuze als gemeenschapsbehoeften. Bovendien koppelt het Vlaams decreet betreffende het onroerend erfgoed, van kracht sinds 1 januari 2015, de toekenning van subsidies voor restauratie en onderhoud van beschermde kerkgebouwen aan het bestaan van een goedgekeurd Kerkenbeleidsplan.

Kerkenbeleidsplan 2025

Inleiding:

Dit nieuwe kerkenbeleidsplan omvat volgende gebouwen voor de rooms-katholieke eredienst op het grondgebied van de gemeente Nijlen:

• Sint-Willibrordus, Kerkstraat 39, 2560 Nijlen
• Sint-Paulus, Broechemsesteenweg, Broechemsesteenweg 221
• Onze-Lieve-Vrouw, Bouwelsesteenweg 183, 2560 Nijlen
• Sint-Lambertus, Gasthuisstraat zn, 2560 Kessel
• Onze-Lieve-Vrouw Koningin van de Vrede, Emblemsesteenweg zn, 2560 Kessel
• Onze-Lieve-Vrouw Tenhemelopgenomen, Bevel-Dorp 88, 2560 Bevel

Inhoud:

Het plan werd in overleg met de stuurgroep opgemaakt.

Een kerkenbeleidsplan is een schriftelijk document dat een lokaal gedragen langetermijnvisie bevat voor alle parochiekerken op het grondgebied van de gemeente. Het kerkenbeleidsplan bevat:

1. een beschrijvend gedeelte waarbij elk betrokken kerkgebouw wordt geanalyseerd qua cultuurhistorische waarde, hun beschermingsstatuut, hun bouwfysische toestand, informatie over de eigendomstoestand, de situering van elke kerk in zijn ruimtelijke omgeving, een beschrijving van het actuele gebruik en de actuele functie van de betrokken kerken en de financiële toestand.
2. een visiegedeelte met:
   • een oplijsting van de relevante gemeentelijke beleidsplannen;
   • een pastorale visie.
3. een toekomstgedeelte met een visie op het toekomstige gebruik en de toekomstige functie van de betrokken kerken, inclusief een plan van aanpak over de wijze waarop de toekomstige invulling  kan worden gerealiseerd.

Toekomstig gebruik:

Rekening houdend met de analyse van de kerkgebouwen, het gemeentelijk beleid en de pastorale visie wordt volgend gebruik vooropgesteld:

Hieraan wordt in het voorliggende kerkenbeleidsplan een plan van aanpak en actieplan gekoppeld.

Het college van burgemeester en schepenen heeft op 12 mei 2025 kennis genomen van het kerkenbeleidsplan 2025.

Het voorliggende kerkenbeleidsplan werd vervolgens voorgelegd aan de bisschop van Antwerpen Johan Bonny. De bisschop keurde het kerkenbeleidsplan goed op 14 mei 2025.

Na goedkeuring door de bisschop neemt de gemeenteraad kennis van deze goedkeuring en dient de gemeenteraad het kerkenbeleidsplan 2025 goed te keuren.

De goedkeuring door de bisschop en het  kerkenbeleidsplan 2025, is terug te vinden in bijlage.